Karayolları Genel Müdürlüğünün (KGM) mülkiyetinde ve kullanımındaki taşınmazların yönetimi, ülkemizin karayolu altyapısının etkin kullanımı ve sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. 30 Mayıs 2018 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren “Karayolları Genel Müdürlüğünün Mülkiyetindeki Taşınmazlar ile Kullanımındaki Alanların İdaresine İlişkin Yönetmelik”, bu alanda kapsamlı düzenlemeler getirmiştir. Bu yazıda, yönetmeliğin detaylarına ve sağladığı önemli yeniliklere göz atacağız.
Yönetmeliğin Amacı ve Dayanağı
Yönetmelik, KGM’nin mülkiyetinde ve kullanımında bulunan taşınmazların kamu hizmetlerini aksatmadan, en verimli şekilde değerlendirilmesini hedefliyor. Bu süreç, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve ilgili diğer mevzuatlar çerçevesinde yürütülmektedir. Yönetmelik, taşınmazların satışından kiraya verilmesine, irtifak hakkı tesisinden kullanım izni verilmesine kadar geniş bir yelpazede kurallar koyuyor.
Taşınmazların Değerlendirme Süreci
Yönetmelik, taşınmazların ekonomik değerinin belirlenmesi ve değerlendirme yönteminin seçilmesi için bir dizi prosedür öngörüyor. Bu süreçte iki temel komisyon devreye giriyor:
- Taşınmaz Değerlendirme Komisyonu: Taşınmazın değerlendirme yöntemini belirler (satış, kiralama vb.).
- Bedel Tespit Komisyonu: Taşınmazın ekonomik değerini hesaplar.
Bu süreçte, kamu yararı esas alınarak taşınmazların en uygun şekilde değerlendirilmesi sağlanıyor.
Kira ve Kullanım İzni Düzenlemeleri
KGM’nin kullanımındaki alanlar, belirli şartlar altında kiraya verilebiliyor veya kullanıma tahsis edilebiliyor. Özellikle karayolu sınır çizgisi içindeki alanlar, trafik güvenliği dikkate alınarak değerlendiriliyor. Örneğin:
- Yer altı ve yer üstü iletim hatları için yol geçiş izni alınabiliyor.
- Şantiye sahası gibi alanlar, geçici kullanımlar için kiralanabiliyor.
İhale Süreci ve Şeffaflık
Taşınmazların satış ve kiralama işlemleri, genellikle açık teklif usulüyle yapılırken, bazı durumlarda kapalı teklif ya da pazarlık usulü de uygulanabiliyor. Yönetmelik, ihale süreçlerinin şeffaflığını artırmak için şartnamelerin detaylı hazırlanmasını ve tüm sürecin KGM’nin resmi internet sitesinde duyurulmasını zorunlu kılıyor.
Bedel Tespiti İlkeleri
Yönetmelik, taşınmazların bedel tespitinde emlak vergisi değerini, irtifak hakkı bedelini (%20’den az olmamak kaydıyla) ve diğer ekonomik kriterleri dikkate alıyor. Bu yaklaşım, taşınmazların adil bir değerle değerlendirilmesini sağlıyor.
Yaptırımlar ve Sözleşme Kuralları
Taşınmazlarla ilgili süreçlerde yükümlülüklerini yerine getirmeyen taraflara yaptırımlar uygulanıyor. Örneğin:
- Sözleşme şartlarına uyulmaması durumunda teminat gelir kaydediliyor.
- İhale sürecinde hile, sahte belge kullanımı gibi davranışlar tespit edilirse, ilgili kişiler ihalelere katılmaktan yasaklanabiliyor.
Sözleşme Sonrası Süreçler
Sözleşme süresi dolan ya da feshedilen taşınmazlar, üzerlerindeki yapılarla birlikte KGM’ye geçiyor. Ancak ihtiyaç duyulmayan tesislerin sökülmesi veya yıkılması, masrafı izin sahibine ait olmak kaydıyla mümkün.
Yeni Yönetmelik Neden Önemli?
Bu yönetmelik, KGM’nin taşınmazlarının verimli ve yasal çerçevede kullanılmasını sağlıyor. Ayrıca:
- Şeffaf bir ihale süreci ile kamu yararı gözetiliyor.
- Taşınmazların değerlendirilmesi sırasında mali disiplin sağlanıyor.
- Trafik güvenliği gibi kamu hizmetleri aksatılmadan taşınmazların ekonomik katkısı artırılıyor.
Sonuç
Karayolları Genel Müdürlüğünün taşınmaz yönetimi, ülkemizin karayolu altyapısının sürdürülebilirliğini sağlamak açısından kritik bir role sahiptir. Bu yönetmelik, modern ve şeffaf bir yönetim anlayışı ile kamu kaynaklarının en iyi şekilde kullanılmasını mümkün kılıyor. KGM taşınmazlarının değerlendirme süreçleri hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz, bu yönetmeliği incelemenizi tavsiye ederiz.
Kaynak: https://mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=24631&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
